Przetrwała grasica, przerośnięta grasica, grasiczak a Miastenia gravis

Co to jest grasica? 

Grasica to narząd koloru różowo-szarego, leżący w przedniej części klatki piersiowej przed sercem i pomiędzy płucami. Grasica pełni bardzo ważną role w organizmie. Mianowicie bierze udział w dojrzewaniu układu odpornościowego. Dotyczy to szczególnie limfocytów T. Te komórki są główną bronią przeciwko wirusom, bakteriom czy nowotworom.  

Czy grasica zanika? 

Grasica zanika prawie u wszystkich kręgowców. Proces ten dotyczy również człowieka i sugeruje to, że jest to proces głęboko zakorzeniony w genach. Zanik grasicy jest obrazem starzenia się układu odpornościowego.  Powszechnie panuje pogląd, że grasica zaczyna zanikać po okresie dojrzewania, kiedy pojawiają się hormony płciowe w znacznych ilościach. Jednak ostatnie informacje pokazują, że nie jest tak do końca.  Zanik grasicy zachodzi fazami już od wczesnego okresu życia. Średnio tempo, kiedy grasica zanika to 3 % rocznie do wieku średniego a później 1 % rocznie.  

Grasica jest bardzo potrzebna w wieku dziecieńcym aby prawidłowo dojrzał układ odpornosciowy.

Choroby związane z grasicą 

Niestety z patologią grasicy współistnieją różne schorzenia autoimmunologiczne. Choroby autoimmunologiczne to schorzenia w których nasz układ odpornościowy atakuje własne organy. Należy wymienić tu aplazje czerwonokrwinkową, układowy toczeń rumieniowaty, reumatoidalne zapalenie stawów. Natomiast najważniejszą chorobą związaną z patologią grasicy jest Miastenia gravis. W miastenii, układ odpornościowy atakuje elementy złącza nerwowo-mięśniowego.  

Rola grasicy w Miastenii gravis 

Miastenia rzekomoporaźna najczęściej jest związana z obecnością przeciwciał przeciw AchR a rzadziej ant MUSK. Zdarzają się też przypadki, w których nie można wykryć przeciwciał oraz osoby z bardzo rzadkimi przeciwciałami przeciw titinie, miosynie, rianodynie itd. Patologiczne zmiany w grasicy są charakterystyczne u miasteników z przeciwciałami przeciw AchR (powyżej 80%). W przypadku miasteników z przeciwciałami anty MUSK najczęściej nie stwierdza się patologii grasicy.  

Rodzaje patologii grasicy u miasteników 

W przypadku osób młodych dominuje przerost grasicy grudkowy lub rozlany. Powiększona grasica występuje u 50 % pacjentów z miastenią. W osób z późnym początkiem miastenii są inne zmiany w grasicy. Rzadziej będzie przerost grasicy a częściej grasiczak. Grasiczak to wolno rosnący guz, który powodujący lokalny naciek organów śródpiersia. Nowotwór grasicy występuje do 30 % przypadków z miastenią gravis.  Najczęściej grasiczaka rozpoznaje się po zachorowaniu na miastenie. Rzadziej grasiczak daje objawy jako pierwszy w postaci kaszlu czy ucisku w klatce piersiowej. Najrzadziej występuje rak grasicy który jest agresywniejszy od grasiczaka i może dawać nawet odległe przerzuty.  

Kiedy usuwać grasice po rozpoznaniu miastenii? 

Bezwzględnie do usunięcia kwalifikuje się pacjent z grasiczakiem czy rakiem grasicy. Jeżeli badanie tomografii komputerowej klatki piersiowej sugeruje obecność zmiany nowotworowej to operacja jest bezdyskusyjna. W przypadku grasicy nienowotworowej wskazanie do tymektomii (usunięcie grasicy) mają osoby młode o wczesnym początku objawów (do 50 roku życia).  Okazuje się, że tylko osoby do 50 lat uzyskują z tego powodu korzyści. Stwierdza się mniejsze ryzyko przełomu miastenicznego i mniejsze zapotrzebowanie na leki immunosupresyjne. Wszystkie te wskazania obejmują chorych z przeciwciałami AchR. Pacjenci z przeciwciałami antyMUSK nie powinni być operowani a osoby bez przeciwciał tylko jeżeli immunosupresja nie pomaga.   

Co musisz wiedzieć przed operacja usunięcia przetrwałej grasicy lub grasiczaka? 

Przede wszystkim przed zabiegiem pacjent z miastenią musi być w stabilnej, dobrej kondycji na stałych dawkach leków. Operacja i ból po operacyjny to spore obciążenie dla organizmu co może zaostrzać chorobę, jeżeli jest niestabilna. Chirurg może przeprowadzić operacje laparoskopowo lub poprzez szerokie cięcie przez mostek. Decyzje o sposobie zabiegu podejmuje torakochirurg. Laparoskopowe usunięcie grasicy jest mniej inwazyjne a tym samym wymaga krótkiego pobytu w szpitalu od 1 do 3 dni. Przy klasycznym otwarciu klatki piersiowej będziesz musiał zostać dłużej w szpitalu od 4 do 6 dni. Najczęstszymi powikłaniami po tych operacjach jest krwawienie w miejscach cięcia, ból po operacyjny i porażenie nerwu przeponowego.  

Kilka słów o grasiczaku 

Do diagnostyki grasiczaka (każdej zmiany śródpiersia) konieczne jest wykonanie badania tomografii komputerowej śródpiersia ze wzmocnieniem kontrastowym. Następnie po usunięciu grasiczaka ocenia się jego komórki pod mikroskopem. Na tej podstawie można określić jego stopień złośliwości i rokowanie. Leczenie grasiczaka poza usunięciem obejmuje również radioterapie oraz chemioterapie w wybranych przypadkach. Leczenie uzupełnia się o radioterapie, jeżeli nie jest otorbiony i nacieka chociażby tkankę tłuszczową. Chemioterapie stosuje się w przypadkach, kiedy grasiczak nacieka duże naczynia, serce czy płuca lub daje przerzuty odległe. Śmiertelność w przypadku rozpoznania grasiczaka zależy od wielu czynników i trudno ją jednoznacznie określić. Jakkolwiek w przypadku wczesnej diagnozy i małego zaawansowania rokowanie jest bardzo dobre.