Choroba Parkinsona jest dolegliwością neurodegeneracyjną, która powoduje uszkodzenie układu nerwowego. Rozwija się stopniowo i zwykle diagnozowana jest u osób po 60. roku życia, ale jej oznaki mogą pojawić się nawet kilkanaście lat wcześniej. Jakie są pierwsze objawy choroby Parkinsona?
1. Pierwsze objawy Parkinsona – typowe drżenie spoczynkowe
Jednym z pierwszych objawów wskazujących na chorobę Parkinsona jest drżenie rąk, palców czy podbródka. Może pojawiać się ono też przy rękach wyciągniętych w przód.
Drżenie widoczne jest głównie w trakcie spoczynku, natomiast zmniejsza się podczas snu oraz aktywności fizycznej.
Niektóre osoby odczuwają również drżenie wewnętrzne – w klatce piersiowej, jamie brzusznej, kończynach.
2. Gwałtowne ruchy w trakcie snu
U osób z rozwijającą się chorobą Parkinsona dochodzi do zaburzeń w trakcie snu polegających na wykonywaniu gwałtownych ruchów. Niekiedy mogą być one tak intensywne, że powodują upadki z łóżka, urazy.
Takie wczesne objawy Parkinsona określane są jako parasomnia snu REM. Pojawiają się one najczęściej w trakcie żywych marzeń sennych i odpowiadają ich tematyce. Może także towarzyszyć im mówienie w trakcie snu, czyli wokalizacja.
3. Zmniejszenie pisma odręcznego
Jednym z objawów choroby Parkinsona jest zmniejszenie dotychczasowego pisma. Zaburzenie to określane jest jako mikrografia.
Zapisywane odręcznie litery stają się wtedy mniejsze i stłoczone. Może dochodzić też do zmniejszania się liter w trakcie pisania.
pismo chorego na Parkinsona
4. Gorszy węch
U osób z chorobą Parkinsona objawy wczesne obejmują także zaburzenia i utratę węchu. Szacuje się, że ten symptom pojawia się nawet u około 90% chorych.
Najczęściej pogorszenie węchu zauważane jest na kilka lat przed pojawieniem się innych objawów. Może dochodzić wtedy do braku węchu lub problemów z odczuwaniem zapachu określonych produktów, na przykład bananów, kiszonych ogórków.
5. Zaparcia
Mylnie interpretowane pierwsze objawy Parkinsona to również zaparcia, szczególnie w przypadku prowadzenia zdrowej diety zawierającej odpowiednią ilość błonnika oraz wody.
Spowolnienie perystaltyki jelit jest jednym z częstych objawów pojawiających się w przebiegu parkinsonizmu. Nasilenie zaparć może poprzedzać diagnozę choroby nawet o kilka, kilkanaście lat.
6. Sztywność ruchów
Uczucie sztywności ciała, nóg czy rąk jest kolejnym objawem choroby Parkinsona. Czasami uczucie to zanika w trakcie ruchu.
Chory może zauważać u siebie usztywnienie określonych części ciała, na przykład bioder, ramion. Może zauważać, że w trakcie chodu jego ręce pozostają w tej samej pozycji lub doświadczać uczucia, że jego stopy nie chcą oderwać się od podłogi. Chory może też mieć trudność z rozpoczęciem ruchu, jego przyspieszeniem.
7. Zaburzenia psychiczne
U osób z chorobą Parkinsona częściej dochodzi do zaburzeń depresyjnych i lęków. Ma to związek z zaburzeniem prawidłowego wydzielania neurotransmiterów, co prowadzi do nierównowagi chemicznej mózgu.
Jeśli odczuwane są takie zaburzenia, mogą one wskazywać na rozwijającą się chorobę Parkinsona nawet na 10 lat przed jej diagnozą.
8. Zmiana głosu
Chorzy na parkinsonizm mogą doświadczać zmiany głosu. Najczęściej staje się on wtedy bardzo miękki, zachrypnięty lub zdyszany. Osoba ze zmienionym głosem może wtedy uważać, że inni mają problemy z jej usłyszeniem.
Jeśli zatem zauważana jest zmiana głosu, która nie jest związana z inną dolegliwością, na przykład zapaleniem gardła, warto skonsultować ją z lekarzem.
Dodatkowo może pojawiać się objaw określany jako bradylalia, czyli spowolnienie mowy. Chory wymawia wtedy słowa w wolniejszy sposób niż dotychczas.
9. Pierwsze objawy Parkinsona – typowa twarz przypominająca maskę
U osób z chorobą Parkinsona może dochodzić do objawu określanego jako maskowatość twarzy albo amimia. Polega on na zubożeniu mimiki twarzy lub całkowitym zaniku mimiki, co jest związane z nadmierną sztywnością mięśni twarzy. Często twarz ze zubożoną mimiką określa się jako twarz pokerzysty.
Maskowatość twarzy jest jednym z symptomów akinezji polegającej na zubożeniu ruchowym lub bezruchu.
twarz maskowata – niezmienny wyraz twarzy
10. Zawroty głowy
Pierwsze objawy Parkinsona u wielu osób to częstsze zawroty głowy, na przykład pojawiające się podczas wstawania.
Może być to symptom niskiego ciśnienia krwi, ale również chorób neurodegeneracyjnych. Warto więc skonsultować go z lekarzem.
11. Pochylona sylwetka
Powiązane z chorobą Parkinsona objawy wczesne obejmują także pochylenie sylwetki do przodu podczas stania i chodzenia. Postawa może być wtedy niestabilna, co powoduje trudności z utrzymaniem równowagi i zwiększa ryzyko upadków.
Warto jednak pamiętać, że taki objaw może również towarzyszyć innym dolegliwościom, między innymi bólom kręgosłupa, osteoporozie.
Wczesne objawy Parkinsona – co należy zrobić, gdy wystąpią?
Osoby, u których zauważone zostały pierwsze objawy Parkinsona, powinny skonsultować się z lekarzem. Dolegliwością tą zajmuje się neurolog – lekarz specjalizujący się w schorzeniach układu nerwowego.
Wczesne rozpoczęcie leczenia choroby Parkinsona znacznie wydłuża oczekiwaną długość życia i podnosi jego jakość u chorego.
Poza lekami zaleca się również rehabilitację, ruch oraz zdrową dietę, co pomaga w zachowaniu sprawności fizycznej i psychicznej na długi czas.
