Mrowienie w palcach rąk i nóg. Co to może być?
Mrowienie w palcach to objaw uszkodzenia układu nerwowego a w szczególności jego części odpowiadającej za percepcje czucia. Stąd mrowieniu palców mogą towarzyszyć inne objawy czuciowe jak drętwienie, cierpnięcie, brak czucia, pieczenie, palenie lub ból. Już same dolegliwości towarzyszące dużo mówią o przyczynie mrowienia.
Kolejną ważną rzeczą na która należy zwrócić uwagę aby wskazać przyczynę mrowienia palców jest rozkład dolegliwości a wiec miejsca w których odczuwamy przykre dolegliwości.
Jeżeli wskażemy miejsca mrowienia i objawy towarzyszące to z dużym prawdopodobieństwem wskażemy grupy schorzeń które takie objawy wywołują.
Jeżeli mrowią tylko palce rąk czy stóp do to mamy do czynienia z uszkodzeniem obwodowego układu nerwowego a wiec z nerwami. Natomiast nie jest to z pewnością objaw uszkodzenia mózgu czy rdzenia kręgowego jak na przykład w przypadku stwardnienia rozsianego. W przypadku uszkodzenia mózgu lub rdzenia kręgowego zaburzenia czucia są połowicze to znaczy dotyczą jednej strony ciała na przykład lewej ręki i nogi. Rozkład taki jest wynikiem anatomicznej budowy układu nerwowego, aby lepiej to zrozumieć niżej zamieszczone są rysunki jakie zaburzenia czucia są w przypadku uszkodzenia tylko nerwów czy mózgu.
Niżej obraz obwodowego uszkodzenia układu nerwowego (nerwy).
Niżej obraz ośrodkowego uszkodzenia układu nerwowego (mózg).
Ośrodkowe uszkodzenie układu nerwowego (mózg).
Stąd mrowienie w palcach wskazuje na uszkodzenie nerwów. Jeżeli mrowieją palce jednej kończyny to mamy do czynienia z jednym nerwem. Jeżeli mrowieją wszystkie palce ręki oprócz piątego (najmniejszego) to sugeruje to zespół cieśni nadgarstka czyli ucisk nerwu pośrodkowego w kanale nadgarstka. Jeżeli mrowieją palec piąty (najmniejszy) i/lub czwarty to sugeruje to zespół rowka nerwu łokciowego. W przypadku tych schorzeń towarzyszy im drętwienie palców oraz ból nadgarstka w zespole cieśni nadgarstka i ból okolicy stawu łokciowego w zespole rowka łokciowego. W zespole cieśni nadgarstka szczególnie charakterystyczne jest drętwienie rąk w nocy a raczej podczas snu, ponieważ przyginamy wtedy nadgarstki drażniąc nerw pośrodkowy jak w teście Tinela lub Phalena. Dlatego w przypadku mrowienia palców lub drętwieniu ręki lewej lub prawej należy wykonać badanie EMG i przewodnictwa nerwowego.
Natomiast jeżeli mrowieją wszystkie palce obu stóp lub obu rąk lub kilku kończyn to wskazuje to na uszkodzenie wielu nerwów (polineuropatia) która jest najczęściej wynikiem choroby ogólnoustrojowej. Polineuropatia najczęściej jest wynikiem nieprawidłowo leczonej cukrzycy lub niedoczynność tarczycy i innych wielu schorzeń ogólnoustrojowych. Dość często nie udaje się znaleźć przyczyny polineuropatii i zostaje w tedy leczenie objawowe. Jakkolwiek należy wykonać badanie EMG i przewodnictwa nerwowego aby określić rodzaj i stopień uszkodzenia obwodowego układu nerwowego. Czasem badanie przewodnictwa nerwowego nie wykazuje zmian chociaż mamy typowe objawy. W takich przypadkach mamy doczynienia z neuropatią małych włókien (najmniejszych zakończeń nerwów).
Wracając do dolegliwości towarzyszących to w przypadku dołączenia się do mrowienia odczucia palenia lub pieczenia to świadczy to o nieprawidłowej regeneracji nerwu i jest nazywane bólem neuropatycznym, najczęściej ból neuropatyczny występuje w przebiegu polineuropatii cukrzycowej. Natomiast jeżeli po mrowieniu występuje osłabione lub brak czucia to świadczy to o nieodwracalnym uszkodzeniu włókien czuciowych.
Podsumowując mrowienie palców ręki lewej lub prawej jest najczęściej wynikiem ucisku nerwu pośrodkowego (cieśń nadgarstka) lub łokciowego (zespół rowka). Mrowienie palców obu rąk lub stóp jest najczęściej wynikiem polineuropatii np. cukrzycowej czy CIDP. Nie są to bez wątpienia objawy charakterystyczne dla uszkodzenia mózgu jak udar mózgu, stwardnienia rozsianego czy guza mózgu.
