Medyczna marihuana, na jakie choroby neurologiczne może pomagać?

Marihuana (Cannabis sativa) jest rośliną, która wytwarza ponad 100 różnych kannabinoidów. Najlepiej z pośród kannabinoidów, zbadane są THC i CBD. W mózgu człowieka możemy znaleźć receptory dla kannabinoidów (CB1 i CB2). Również w naszych mózgach wytwarzane są naturalne kanabinoidy  tzw. endokannabinoidy oraz białka odpowiedzialne za ich wchłanianie, syntezę i degradacje. Główne działanie kannaboidów opiera się na ich działaniu przeciwzapalnym, przeciwpadaczkowym, a także przeciwbólowym i przeciwwymiotnym. Dzięki temu medyczna marihuana wyznacza nowe podejście do leczenia chorób neurologicznych. Co więcej, doniesienia, iż CBD może modyfikować przepuszczalność bariery krew- mózg, poszerza możliwości zastosowania preparatu w chorobach neurologicznych. A więc na jakie choroby medyczna marihuana może pomagać?

Medyczna marihuana, padaczka.

W ostatnich latach, medyczna marihuana jest intensywnie badana pod kątem leczenia padaczki, szczególnie u dzieci. Najczęściej medyczna marihuana stosowana jest jako leczenie wspomagające klasycznych leków przeciwpadaczkowych. W badaniach naukowych wykazano, że pacjenci stosujący medyczna marihuane zgłaszali zmniejszenie częstości napadów padaczkowych aż o połowę.  Między innymi dzięki tym badaniom CBD zostało dopuszczone do stosowania w leczeniu pacjentów z padaczką z rozpoznaniem zespołu Lennoxa-Gastauta i zespołu Draveta przez Amerykańską i Europejską Agencję Leków w 2018 i 19 roku. W USA jest już sprzedawany wysoce oczyszczony CBD (Epidiolex®). Wykazano również, że CBD jest skuteczne w leczeniu pacjentów z padaczką ogniskową w stwardnieniu guzowatym. Zalecana dawka CBD w leczeniu padaczki opornej na leczenie wynosiła od 10 do 25 mg/kg/dzień (około 200 do 300 mg/dzień). Należy podkreślić, że we wszystkich wymienionych badaniach obserwowano działania niepożądane. Najczęściej, senność, zmniejszony apetyt, biegunka, zmiany behawioralne, wysypka skórna, zmęczenie, zaburzenia chodu, uspokojenie polekowe. Mimo tego działania te zostały opisane jako łagodne lub umiarkowane, a tylko niewielki odsetek pacjentów przerwał leczenie. Dodatkowo większość działań niepożądanych mijała wraz z czasem przyjmowania medycznej marihuany. Padaczka może być skutecznie leczona z użyciem medycznej marihuany ale są to indywidualne przypadki. Stąd musimy przedyskutować z pacjentami/rodziną wskazania do stosowania CBD, biorąc pod uwagę potencjalne zagrożenia i korzyści. Należy również wybrać odpowiednie preparaty, które mają wyższą zawartość CBD z poziomem THC poniżej 0,3%. 

Medyczna marihuana, stwardnienie rozsiane.

Używanie medycznej marihuany w stwardnieniu rozsianym znalazło zastosowanie w leczeniu objawów dodatkowych SM-u. Szczególnie tych na które nie w pełni działają leki podstawowe.  Preparat łączący THC i CBD w proporcji 1:1, nabiximol (SativexTM) wykazały poprawę o ponad 20% parametrów wzmożonego napięcia mięśniowego (tzw spastyczność). Dlatego też jest zaakceptowanym lekiem w leczeniu dokuczliwych objawów mięśniowych w stwardnieniu rozsianym. Medyczna marihuana w stwardnieniu rozsianym daje również duże w leczeniu stanów lękowych i bezsenności.

Medyczna marihuana a migrena i bóle głowy.

Używanie medycznej marihuany w leczeniu bólu głowy sięga setek do tysięcy lat i jest obecnie szeroko rozpowszechnione wśród użytkowników konopi. Prawie 36% użytkowników marihuany medycznej zgłosiło używanie konopi indyjskich w leczeniu bólu głowy w tym migreny. Osoby te, odnotowały średni 3,6-punktowy spadek (w 10-punktowej skali) nasilenia bólu głowy po zażyciu maihuany medycznej. Co więcej, 40% pacjentów, którym zalecono medyczną marihuanę w leczeniu migreny, zgłosiło pozytywny efekt, ze zmniejszeniem częstotliwość migreny od 10,4 do 4,6 dni z bólem głowy na miesiąc. Ponadto inne badanie wykazało, że około dwie trzecie osób zażywających konopie indyjskie wskazało na spadek stosowania innych leków na migrenę po rozpoczęciu używania marihuany. Wydaje się, że kannabinoidy działają w sposób przypominający działanie tryptanów lub opioidów (np. Tramal) co tłumaczy ich skuteczność. Jednak poznanie dokładnego mechanizmu działania jest utrudnione. Jak już wspomniano we wstępie, konopie zawierają ogromną liczbę związków z których mała część jest dobrze poznana (THC i CBD).  Stąd, brakuje twardych danych naukowych nad zastosowaniem medycznej marihuany w migrenie. Jednak patrząc na przytoczone wyżej informacje z kwestionariuszy osób stosujących marihuanę to można mieć nadzieje na pojawienie się nowych klas leków na bazie kannabinoidów.

Medyczna marihuana a choroba Parkinsona.

Ostatnio wzrosło zainteresowanie zastosowaniem medycznej marihuany w leczeniu choroby Parkinsona i innych zaburzeń ruchowych. Pierwsze badania przeprowadzone u pacjentów z chorobą Parkinsona leczonych CBD. Przez cztery tygodnie zaobserwowano zmniejszenie objawów psychotycznych bez pogorszenia funkcji motorycznych i wywoływania działań niepożądanych. Inne badania wykazało, że chociaż CBD nie poprawia funkcji motorycznych pacjentów z Chorobą Parkinsona to pacjenci wskazywali na poprawe jakości życia. Prawdopodobnie wynika to z działania przeciwlękowego, przeciwdepresyjnego czy przeciwpsychotycznego. 

Kannabinoidy a ból neuropatyczny.

W przypadku niektórych zespołów bólowych, takich jak obwodowy ból neuropatyczny, dowody przemawiają przeciwko medycznej marihuanie.  Niemniej jednak można zaproponować stosowanie kannabinoidów w leczeniu niektórych szczególnych przypadków. Będzie to dotyczyło pacjentów z bólem opornym na dostępne terapie, takich  jak ból związany z urazem rdzenia kręgowego, ośrodkowe zespoły bólowe poudarowe,  ból neuropatyczny związany z stosowanie chemioterapii lub z powodu urazu mechanicznego nerwu.

Medyczna marihuana a rak.

Glioblastoma jest najbardziej złośliwym guzem mózgu i jednym z najgroźniejszych rodzajów raka. Pomimo agresywnego leczenia obejmującego maksymalną interwencje chirurgiczną i radiochemioterapię, ponad 95% pacjentów z GBM umiera w ciągu 5 lat od rozpoznania.  Coraz więcej dowodów wskazuje, że kannabinoidy mają silne działanie przeciwnowotworowe i mogą zmienić te niekorzystne statystyki. Efekt terapeutyczny kannabinoidów opiera się na ograniczeniu powiękaszania się guza poprzez hamowanie rozrostu guza, zmniejszeniu jego unacznynienia, a także poprzez indukcję śmierci komórek rakowych. Ostatnie badania kliniczne II fazy wykazały pozytywne wyniki dotyczące przeżycia pacjentów z guzem mózgu (GBM) po leczeniu kannabinoidami. Podsumowując, pierwsze wyniki z zastosowaniem medycznej marichuany w leczeniu raka mózgu są bardzo intrygujące i dające dużą nadzieje. 

Podsumowując, medyczna marihuana może pomóc w wielu chorobach neurologicznych. Generalnie ze względu na niską lub średnią jakość dowodów naukowych nie stosujemy jej jako pierwszy lek. Tymniemniej, kiedy standardowa terapia jest nieskuteczna lub chory jej nie toleruje to można podjąc próbe leczenia medyczną marihuaną. Często okazuje się że jest to terapia bardzo pomocna w leczeniu wskazanych wyżej schorzeń. 

Bibliografia:

Doherty, G.J., de Paula, B.H.R. Cannabinoids in glioblastoma multiforme—hype or hope?. Br J Cancer 124, 1341–1343 (2021). https://doi.org/10.1038/s41416-021-01265-5

Patel AD. Cannabinoids in Neurologic Illnesses. Neurol Clin. 2021 Feb;39(1):231-241. doi: 10.1016/j.ncl.2020.09.012. Epub 2020 Nov 7. PMID: 33223086.

 

Sending
Ocena
0 (0 głos)
Udostępnij post:

Dodaj komentarz

Dr n. med. Sebastian Szklener

Lekarz specjalista neurolog. Od wielu lat specjalizujący się w diagnozowaniu i leczeniu choroby Parkinsona, Migreny, Miasteni i Polineuropatii. Umów się na TELEPORADE