Tężyczka nerwicowa czyli stres a tężyczka.
Tężyczka to stan nadpobudliwości układu nerwowo-mięśniowego na skutek zaburzeń stężenia wapnia lub magnezu. Niedobór wapnia i magnezu jest wieloczynnikowy. Oznacza to, że wiele przyczyn może doprowadzić do niedoboru tych pierwiastków. Gospodarka tymi pierwiastkami jest oparta o wchłanianie w przewodzie pokarmowym, wydalanie z nerkami, regulowana przez hormony przytarczyc, tarczycy i witaminę D. Nie wspominając o wielu innych pośrednich przyczynach jak poziom białka czy poziom insuliny. Dlatego niewielkie zaburzenie równowagi gospodarki wapnia i magnezu może spowodować wystąpienie objawów tężyczki. Co ciekawe konkretna przyczyna tężyczki (np. Niedobór witaminy D) u jednej osoby spowoduje wystąpienie silnych objawów tężyczki a u drugiej już nie. Dzieje się tak dlatego że mechanizmy kompensujące zaburzenie poziomu witaminy D u jednej osoby będą bardziej sprawne a u innej już mniej. Nie bez znaczenia będzie też typ osobowości pacjenta i ewentualna nerwica lękowa.
Osobowość neurotyczna a tężyczka
Ten typ osobowości występuje stosunkowo często u pacjentów z tężyczką utajoną. Osoby neurotyczne częściej zamartwiają się, mają skłonność do przygnębienia, a także nadmiernie przeżywiają i kładą nacisk na różne negatywne doświadczenia, jakie spotykają nas w życiu. Co więcej neurotyk stara się być zawsze perfekcjonistą i stawia sobie nierealne cele. Osoba taka w przypadku nawet niewielkich objawów tężyczki będzie je wyolbrzymiać lub nadmiernie się na nich skupiać. Stres u osoby z tężyczką nie tylko może powodować wystąpienie objawów. Sama tężyczka powoduje wystąpienie objawów psychiczenych w postaci lęku i niepokoju. To wszystko może prowadzić do wystąpienia efektu błednego koła i wystąienia ataku tężyczki.
Tężyczka nerwicowa i jej przyczyny
Osobowość neurotyczna to po prostu rodzaj osobowości. Nerwica natomiast to zaburzenie lękowe i jest chorobą. Schorzenie to bardzo często doprowadza do występowania objawów tężyczki. Dzieje się to na skutek odruchowej hiperwentylacji w wyniku stresu. Termin, tężyczka nerwicowa powinien się właśnie odnosić do tego problemu. Nie zapominajmy też że sama tężyczka daje objawy psychiczne (lęk, niepokój itp.)
Hiperwentylacja a objawy tężyczki nerwicowej
Hiperwentylacja to sytuacja, gdzie nadmiernie “wentylujesz płuca”. Osoby z lękiem czy paniką zaczynają szybko i głęboko oddychać. W konsekwencji doprowadzają do zasadowicy (alkalozy) krwi. Można to sprawdzić wykonując badanie krwi na gazometrie. Alkaloza sprawia, że dużo cząstek wapnia zaczyna łączyć się z białkami, przez to wapń jest nie dostępny dla komórek. ……….i mamy tężyczkę.
Jeszcze raz o hiperwentylacji w tężyczce
Hiperwentylacja nie musi być wynikiem stresu, lęku czy paniki. Do hiperwentylacji może też dochodzić w przypadku różnych schorzeń powodujących podwyższony poziom dwutlenku węgla we krwi. Hiperwentylacje będą powodować choroby płuc (astma oskrzelowa, POCHP, zatorowość płucna), przewlekły ból (może to być na przykład zwykła migrena), przedawkowanie aspiryny, stany podgorączkowe, ale też ciąża powoduje zwiększone zapotrzebowanie na tlen i wzmożoną wentylację płuc.
Test na hiperwentylacje
Chcesz się dowiedzieć, czy występuje u Ciebie problem z hiperwentylacją, możesz spróbować przeprowadzić test z hiperwentylacją. Test ten polega na wykonaniu szybkich i głębokich oddechów przez okres około 2 minut. Pojawienie się w tym czasie objawów typowych dla tężyczki takich jak skurcze mięśni, parestezje dłoni, stóp lub ust potwierdza problem hiperwentylacji. Niestety ten test nie zawsze wychodzi co nie wyklucza problemu hiperwentylacji w tężyce.
Domowe sposoby na tężyczke nerwicową
Tężyczka nerwicowa w filmach
Na pewno nie jeden z was widział w filmach sposób radzenia sobie z zapobieganiem wystąpienia objawów tężyczki w wyniku paniki. Proszę sobie przypomnieć osobę, która w czasie paniki bierze papierową torbę do ust i zaczyna oddychać przez tą torbę. Tak to człowiek z tężyczką nerwicową, który doznał ataku paniki i wie, że się hiperwentyluję. Jeżeli nic z tym nie zrobi to zaraz rozwinie objawy tężyczki. Oddychanie przez papierową torbę powoduje, że nie dostarczamy do organizmu nadmiernych porcji tlenu a tym samym wapń nie łącz się z białkami i jest dostępny w postaci zjonizowanej (dlatego badamy poziom wapnia zjonizowanego w tężyce a nie poziom całkowity).
Niefarmakologiczne metody radzenia sobie z niepokojem wewnętrznym i hiperwentylacją
Osobiście bardzo zalecam trening Schultza. Jest to technika z pogranicza, jogi i hipnozy, przy czym jest bardzo prosta. Trening polega na autosugestii, czyli wmawianiu sobie niektórych rzeczy (to nie żart).
Relaksację Schultza można wykonywać w pozycji siedzącej, półleżącej lub w pozycji leżącej. Najlepiej ćwiczyć w spokojnym i cichym miejscu z zamkniętymi oczami. Następnie zaczynamy wypowiadać stwierdzenia dotyczące uczucia ciepła, uczucia ciężaru ciała, uczucia spokojnego oddychania, uczucia spokojnego bicia serca, uczucia ciepła pod sercem. Jednocześnie próbujemy wyobrazić sobie doznania o których mówimy. Oto kilka przykładów:
- Moja prawa ręka jest ciężka
- Moja lewa ręka jest ciężka
- Moje ręce robią się ciepłe
- Czuje, że oddycham spokojnie itd….
Przeprowadzenie takiego prostego treningu doprowadza nas do redukcji stresu, stanu relaksu i uspokojenia. Na potwierdzenie mojego wpisu niech będzie zalecenie Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego. W 2016 roku towarzystwo to zaleciło trening Schultza osobą z nerwicą, aby zapobiegać zdarzeniom sercowo-naczyniowym.
Nie trzeba być mistrzem medytacji aby wykonać trening Schultza
Farmakologiczne leczenie tężyczki nerwicowej
Pierwszym etapem leczenia tej postaci tężyczki będzie wykluczenie innych przyczyn powodujących hiperwentylacje. Równocześnie pacjent powinien udać się do psychologa lub psychiatry na konsultacje. Psycholog stwierdzi czy nerwica doprowadza do tężyczki czy też sama tężyczka powoduje objawy psychiczne. Po tej ocenie pożna podjąc decyzje o leczeniu. W przypadku nerwicy w leczeniu tężyczki włączam zazwyczaj inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny. Na efekt tych leków trzeba poczekać około 3-4 tygodni, ale warto poczekać.
