Jaki jest związek pomiędzy tężyczką a tarczycą? Otóż hormony tarczycy są głównym regulatorem termoregulacji metabolizmu i układu krążenia. Stąd choroby tarczycy mogą powodować zaburzenia elektrolitowe. Dochodzi głównie do wahań poziomu sodu, ale w wybranych sytuacjach również wahań poziomu wapnia. Niedobory wapnia, ale też magnezu, są główną przyczyną tężyczki. Problemy z tężyczką i tarczycą występują tylko w wybranych sytuacjach. Niżej przedstawiam najczęstsze schorzenia tarczycy powodujące tężyczkę.
Tężyczka po usunięciu tarczycy
W tym kontekście ważny jest wątek przytarczyc. Przytarczyce są to bardzo małe gruczoły, leżące w bezpośredniej okolicy tarczycy, dlatego też łatwo je uszkodzić w trakcie usuwania tarczycy. Podczas tej operacji można łatwo również uszkodzić naczynia krwionośne, dostarczające krew do przytarczyc. Przytarczyce wytwarzają parathormon. Jest to główny hormon regulujący poziom wapnia we krwi. Jeżeli nie ma parathormonu to dochodzi do niedoboru wapnia. Niedobory wapnia wywołuje typowe objawy tężyczki jawnej, czyli bolesnych skurczów mięśni i mrowienia skóry. Tężyczka rozwija się nawet u 15% pacjentów po usunięciu tarczycy.
Tężyczka i rak rdzeniasty tarczycy
Rak rdzeniasty tarczycy wywodzi się z komórek C tarczycy. To są komórki, które wytwarzają kalcytoninę – hormon, który obok parathormonu reguluje poziom wapnia we krwi (hormony te działają przeciwstawnie). Nadmiar kalcytoniny powoduje to samo, co niedobór parathormonu. Tak więc rak rdzeniasty wytwarza dużo kalcytoniny, obniża poziom wapnia i powoduje pojawienie się objawów tężyczki.
Tężyczka a choroba Hashimoto
W chorobie Hashimoto dochodzi do rozrostu komórek C tarczycy. Tych samych, z których rozwija się rak rdzeniasty tarczycy. Tych samych, które wytwarzają kalcytonie, która w nadmiarze doprowadza do obniżenia poziomu wapnia i wystąpienia objawów tężyczki. Przerost komórek C tarczycy występuje również po usunięciu jednego z płatów tarczycy jako kompensacja utraconych komórek.
Zjawisko to również obserwujemy w chorobach narządów niezwiązanych z tarczycą, jak na przykład nadkwasota żołądka czy stosowanie estrogenów. Na szczęście sam rozrost komórek C tarczycy nie ma potencjału nowotworowego. Tym niemniej podczas poszukiwania przyczyn tężyczki należy wziąć pod uwagę wymienione schorzenia powodujące rozrost komórek C tarczycy.
Czy suplementacja wapniem w leczeniu tężyczki wpływa na leczenie niedoczynności tarczycy ?
Nie przyjmuj produktów z wapniem równocześnie z hormonami tarczyc
Rzeczywiście suplementacja wapniem zaburza wchłanianie przejmowanych hormonów tarczycy z powodu jej niedoczynności. Będzie to dotyczyło Euthyroxu, Letroxu itd. Jeżeli leczysz się z powodu niedoczynności tarczycy, nie przyjmuj równocześnie leków na tarczyce z suplementami wapnia. Jakikolwiek produkt zawierający wapń może być spożywany w takich przypadkach 4 godziny przed lub 4 godziny po przyjmowaniu hormonów tarczycy.
Podsumowanie
Związek pomiędzy tężyczką a tarczycą niewątpliwie istnieje. Badanie tarczycy jest bardzo ważnym etapem w diagnostyce tężyczki. Badania w tym kontekście powinny obejmować USG tarczycy oraz badanie krwi z oceną TSH, FT-3, FT-4, przeciwciała anty-T-PO i przeciwciała anty-TG.
