Migrena w ciąży – jak ją rozpoznać i leczyć?
W ciąży organizm kobiety ulega dużym przemianom. Radosnemu oczekiwaniu na dziecko mogą wtedy towarzyszyć nieprzyjemne objawy. Wśród nich znajdują się migreny, które mają postać silnego, pulsującego bólu głowy. Jak rozpoznać migrenę i jak leczyć ją w trakcie ciąży?
Czym jest migrena?
Migreną nazywa się ból głowy o charakterze pulsującym, zwykle występujący jednostronnie i trwający od 4 do 72 godzin.
W migrenie ból głowy jest odczuwany silniej niż zwykły, a także mogą towarzyszyć mu dodatkowe objawy, między innymi:
– Zawroty głowy,
– Bóle i sztywność mięśni szyi,
– Nudności,
– Wymioty,
– Nadwrażliwość na zapachy, światło i hałasy.
Na migreny znacznie częściej zapadają kobiety. Szacuje się, że są one nawet trzykrotnie bardziej podatne na ich wystąpienie w stosunku do mężczyzn. Badacze wskazują, że ma to związek z gospodarką hormonalną u kobiet, a dokładnie zmieniającym się poziomem estrogenów.
Właśnie dlatego u kobiet często pojawia się migrena podczas owulacji lub migrena miesiączkowa. Również może być ona problemem w trakcie ciąży.
Migrena u kobiet ciężarnych
Wiele kobiet, które doświadczają migrenowych bólów głowy, obawia się, że będą one obecne również w trakcie ciąży.
Najczęściej migreny w ciąży występują w większym nasileniu w pierwszym trymestrze, natomiast w drugim i trzecim są już łagodniejsze lub nawet całkowicie zanikają. Niestety, u około 4-8% kobiet nie dochodzi do poprawy i migreny mogą występować u nich we wszystkich trzech trymestrach.
Dobór odpowiedniej metody postępowania u kobiet w ciąży doświadczających ataków migrenowych ma bardzo duże znaczenie. Ważny jest kontakt z doświadczonym lekarzem w leczeniu migreny
W ciąży kobiety muszą unikać określonych leków, ponieważ mogą one być szkodliwe dla płodu, między innymi zwiększać ryzyko poronienia, powodować wady wrodzone.
Wiele preparatów stosowanych w profilaktycznym leczeniu migren ma szkodliwe działanie na płód lub nie były one badane pod tym kątem. Z tego względu stosowanie profilaktyki migreny u kobiet ciężarnych jest ograniczone. Nie oznacza to jednak, że migrena w ciąży nie może być skutecznie niwelowana.
Przede wszystkim zaleca się prowadzenie zdrowego stylu życia w migrenie, natomiast wtedy, gdy pojawią się objawy migreny, można sięgnąć po bezpieczne, przebadane leki, które szybko złagodzą dolegliwości.
Leczenie migreny w ciąży
Najczęściej migreny w ciąży leczone są z wykorzystaniem poniższych leków:
Leki zmniejszające częstość migrenowych bólów głowy:
Aby zapobiegać migrenom w ciąży, stosuje się dwa rodzaje leków – memantynę lub cyproheptadynę.
Memantyna jest lekiem używanym w przebiegu choroby Alzheimera, jednak pozwala ona również zapobiegać objawom migren. Oddziałuje na receptor NMDA – N-metylo-D-asparaginowy, blokując glutaminian, który przyczynia się do nasilenia migrenowego bólu głowy. Leki zawierające memantynę są bardzo dobrze przebadane i nie wykazano jej szkodliwego działania na płód.
Memantyna należy do grupy chemicznej adamantyn. Tej do której należy również sławna Amantadyna (COVID). Są to bezpieczne leki stosowane w wielu wskazaniach. Poczynając od choroby Parkinsona poprzez działanie przeciwirusowe, przeciwcukrzycowe a kończąc na migrenie.
Cyproheptadyna to substancja wykorzystywana w lekach przeciwhistaminowych na alergię. Ma ona też silne działanie serotoninolityczne, przez co zapobiega migrenom. Również nie jest szkodliwa dla płodu, jednak może ona powodować przyrost masy ciała oraz większe zmęczenie, dlatego nie jest stosowana często.
Są to leki umiarkowanie skuteczne ale ważniejsze jest bezpieczeństwo niż skuteczność w tym przypadku.
Leki doraźnie stosowane na przerwanie bólu głowy
W przypadku wystąpienia migreny w ciąży najczęściej wykorzystuje się leki zawierające substancje jak metoklopramid, difenhydramina, cyproheptadyna lub kofeina. Są one uznawane za prawdopodobnie bezpieczne dla płodu, dlatego kobieta, której problemem jest migrena w ciąży, może po nie sięgnąć, by złagodzić dolegliwości.
Stosowane są również zastrzyki z substancji znieczulającej – lidokainy. Jest ona podawana w skórę głowy, aby blokować dolegliwości bólowe występujące na skutek zaburzeń pracy nerwów. Nie stwierdzono, by lidokaina powodowała problemy w ciąży, jednak może on dawać skutki uboczne jak drętwienie, krwawienia czy zakażenia.
W przypadku trudności ze znalezieniem właściwego leku na migrenę w ciąży stosuje się leki narkotyczne, które mogą jednak wywoływać negatywny wpływ na płód. Osobiście nie zalecam takie sposobu leczenia migreny w ciąży.
W obecnie dobie bardzo skuteczne są nowe leki na migrenę (popularne “zastrzyki na migrenę”). Jednak nie były one badane u kobiet w ciąży. Owszem w momencie pisania tego artykuły nie ma doniesień o ich szkodliwości. Jednak nie zalecam ich stosowania ze względu na hipotetyczne ryzyko rzucawki porodowej. Co więcej zalecam 5 miesięczne odstawienie tych leków przed zajściem w ciąze.
Migrena podczas karmienia piersią
Migrenowe bóle głowy u kobiet, które nie doświadczały ich w trakcie drugiego i trzeciego trymestru ciąży, często powracają po porodzie.
U kobiet, które karmią piersią oraz doświadczają migren, istotny jest dobór właściwych leków, ponieważ mogą one przedostawać się z mlekiem do organizmu niemowlęcia.
Najczęściej stosowany jest sumatryptan. To lek z grupy tryptanów, które wykorzystywane są obecnie najczęściej w przerywaniu napadów migrenowego bólu głowy. Lek ten został zatwierdzony przez amerykańskie stowarzyszenie pediatrów do stosowania w tym okresie.
Podczas karmienia piersią nie stosuje się natomiast leków o działaniu antyhistaminowym, narkotycznym, leków uspokajających z grupy benzodiazepin.
Wiele schorzeń neurologicznych ma innych przebieg w ciązy. Dotyczy to szczególnie migreny, miasteni i zespół cieśni nadgarstka.
Na koniec dodam że wasze pociech rownież mogą chorować na migreny 🙂
Bibliografia:
Tepper, D. (2015), Pregnancy and Lactation – Migraine Management. Headache: The Journal of Head and Face Pain, 55: 607-608.