Migrena menstruacyjna – co to jest?

Migrena menstruacyjna to bóle głowy przed miesiączką lub też w pierwszych jej dniach. Co to za dolegliwość? Jakie są jej główne przyczyny i objawy? Jak radzić sobie z tą odmianą migreny?

Czym jest migrena menstruacyjna?

Migrena jest rodzajem przewlekłej dolegliwości układu nerwowego, który powoduje bóle głowy oraz inne nieprzyjemne objawy.

Jedną z odmian migreny jest migrena menstruacyjna, inaczej migrena miesiączkowa, ponieważ pojawia się ona w związku z menstruacją.

Nawet u około 50% kobiet, które doświadczają migrenowych bólów głowy, dochodzi do nich bezpośrednio przed lub w trakcie miesiączki.

Migrena menstruacyjna – objawy

Migrena jest silnym bólem głowy, ale może również mieć inne objawy powodujące problemy z codziennym funkcjonowaniem.

Najczęściej migrena, w tym migrena miesiączkowa, powoduje odczuwany jednostronnie ból głowy. Ma on zwykle charakter pulsujący i pojawia się w okolicy skroni. Dolegliwości często nasilają się w trakcie wysiłku fizycznego, nawet tak niewielkiego jak chodzenie.

Czas trwania napadów migrenowych bólów głowy wynosi najczęściej od 4 do 72 godzin.

Migrenowe bóle głowy mogą być poprzedzone przez zmęczenie, uczucie niepokoju, napięcie, rozdrażnienie, trudności z koncentracją, nadmierną senność lub przypływ energii.

Dodatkowo w migrenie odczuwane są inne objawy, na przykład:
– Nudności,
– Wymioty,
– Biegunki,
– Sztywność karku,
– Zawroty głowy,
– Tkliwość skóry głowy,
– Nadwrażliwość na światło, światłowstręt – fotofobia,
– Nadwrażliwość na dźwięki – fonofobia,
– Zwiększona potliwość,
– Uczucie zimnych rąk.

Migrenie może towarzyszyć także aura, czyli objawy, które poprzedzają wystąpienie bólów głowy i występują wspólnie z nimi.

Wśród objawów aury znajdują się:
– Objawy wzrokowe – widoczne plamki, linie czy światła, utrata pola widzenia,
– Objawy czuciowe – zdrętwienia, uczucie kłucia, wbijania igieł,
– Zaburzenia mowy – problemy w mówieniu.

Rodzaje migreny miesiączkowej

Migrena miesiączkowa jest dzielona na dwie główne kategorie w zależności od objawów, jakie jej towarzyszą:

1. Czysta migrena miesiączkowa, migrena związana z miesiączką (ang. pure menstrual migraine)
Migrena występująca tylko w okresie przed lub w trakcie miesiączki. Zwykle pojawia się na 2 dni przed miesiączką i daje dolegliwości w trakcie 3 pierwszych dni krwawienia. Ataki nie zachodzą wtedy w innym czasie. Migrena ta przebiega bez aury.

2. Migrena bez aury zależna od miesiączki (ang. menstrually related migraine)
Jest to rodzaj migreny bez aury występującej podczas miesiączki. Objawy migrenowe występują jednak nie tylko w trakcie miesiączki, lecz również w innych fazach cyklu – bez aury albo z aurą.

Większość kobiet, u których pojawia się migrena menstruacyjna, cierpi z powodu migreny zależnej od miesiączki. Jedynie u około 10% diagnozuje się czystą migrenę miesiączkową.

Warto też wskazać, że u niektórych kobiet występuje migrena podczas owulacji i jej objawy mogą trwać aż do momentu rozpoczęcia menstruacji.

Skąd bierze się migrena podczas miesiączki?

Badacze wskazują, że migrena miesiączkowa najprawdopodobniej powiązana jest z wahaniami poziomów hormonów, jakie mają miejsce przed i w trakcie trwania menstruacji.

Ataki migrenowych bólów głowy mogą być powiązane z nagłym spadkiem poziomu estrogenów przed miesiączką.

Na hormonalne podłoże migreny menstruacyjnej wskazuje większa częstość jej występowania u kobiet po okresie dojrzewania, gdy zwiększa się poziom estrogenów. Ataki są z kolei rzadsze u kobiet w ciąży oraz po menopauzie.

Z tego względu ta odmiana migreny jest również określana jako migrena hormonalna.

Proste sposoby na migrene menstruacyjną

Migrena hormonalna występująca przed oraz w trakcie miesiączki może być leczona. Najczęściej stosowane są poniższe metody niwelowania dolegliwości:

Unikanie wyzwalaczy migrenowych
W pierwszej kolejności warto unikać wyzwalaczy migrenowych, które mogą przyczynić się do wystąpienia migreny oraz zwiększyć nasilenie jej objawów.

Do częstych wyzwalaczy migrenowych zaliczane są picie alkoholu, w tym czerwonego wina, kawy, jedzenie czekolady, głośne dźwięki, jasne światła, intensywne zapachy, a także stres i gniew.

Zdrowy styl życia 
Warto również pamiętać o tym, jak duże znaczenie ma zdrowy styl życia, który pozwala zapobiegać migrenom i łagodzić ich objawy. Są też różne naturanlne sposoby na migrene.

Zdrowa dieta, regularne jedzenie posiłków, wysypianie się, zmniejszenie stresu, ćwiczenia fizyczne – dzięki nim można uniknąć migrenowych bólów głowy i szybciej się od nich uwolnić.

Ciągła suplementacja magnezem jest nie ocenioną pomocą w walce z migreną. 

Strategie radzenia sobie z migreną miesiączkową. 

1. Przerywanie bólu głowy:

Tu w zasadzie postępowanie się nie różni od podstawowych zasad przerywania migreny. Jeżeli nie pomagają proste sposoby typy Ibuprofen, to eskalujemy leczenie. W cieżkich przypadkach łaczy się tryptan z niesterydowym lekiem przeciwzapalnym (np. naproxen) lub stosuje się inne drogi podania tryptanu jak do nosowe lub zastrzyki podskórne.

leczenie migreny hormonalnej

Tryptany to leki bardzo skuteczne w przerywaniu bólu migrenowego.

2. Mini terapia prewencyjna:

  • W przypadku regularnych cyklów. Na okres spadku estrogenów (5-7 dni) w czasie misiączki stosuje się niesterydowe leki przeciwzapalne (zalecam zwykle naproxen 2×500 mg). Bóle nawet gdy wsytąpią pomimo takiej osłony są słabsze i szybciej ustępują po tryptanie. 
  • Pacjentki mogą stosować suplementację estrogenem za pomocą pigułki, żelu dopochwowego lub plastra podczas tygodnia menstruacyjnego, aby zapobiec naturalnemu spadkowi estrogenu, który wywołuje migrenę menstruacyjną. Takie podejście jest łatwiejsze u osób z przewidywalnymi cyklami menstruacyjnymi.
  • Wiele zaleceń odnośnie mini prewncji na czas menstruacji dotyczy tryptanów. Preferuje się długodziałajaće tryptany jak naratriptan and frovatriptan (ostatnio słabo dostępne w Polsce). Jakkolwiek takie postępowanie nie jest dobre jeżeli pacjent ma częste bóle głowy poza menstruacja gdzyż może to doprowadzić do bólów głowy z nadłużywania leków. 

3. Pełna prewencja migreny miesiączkowej.

U kobiet z nieregularnymi miesiączkami lub tych, u których miniprewencja nie działa, najlepszym rozwiązaniem mogą być strategie leczenia hormonami przez cały miesiąc.

Ciągłe dawkowanie tabletek antykoncepcyjnych, tak aby nie było przerwy przez miesiąc, może być skutecznym sposobem na zmniejszenie migreny menstruacyjnej. „Większość kobiet bierze tabletkę przez 21 dni, a następnie przez siedem dni przyjmuje placebo, czyli wtedy, gdy będzie miała cykl menstruacyjny. To właśnie ten spadek hormonów wywołuje migrenowy ból głowy. Więc jeśli wyeliminujemy ten tydzień placebo i będziemy stale przyjmowali hormony, w przedłużonym cyklu, pomoże to wyeliminować te migrenowe bóle głowy.

Możesz również zastosować podejście hormonalne z pierścieniem dopochwowym, aby w momencie zdejmowania pierścienia natychmiast założyć nowy, zamiast czekać do końca okresu. Zazwyczaj co 3-6 miesięcy robi się przerwę na miesiączkę, kiedy to lekarz może wdrożyć agresywne leczenie migreny menstruacyjnej lub zalecić stosowanie strategii miniprewencji.

U pacjentek stosujących inne formy antykoncepcji hormonalnej zawierające estrogeny, korzystne może być stosowanie jak najmniejszej dawki estrogenu. To zminimalizuje spadek estrogenu w tygodniu bez tabletek.

Bibliografia

Macgregor EA. Menstrual migraine: therapeutic approaches [published correction appears in Ther Adv Neurol Disord. 2010 May;3(3):197-8]. Ther Adv Neurol Disord. 2009;2(5):327-336. doi:10.1177/1756285609335537

Sending
Ocena
5 (2 głosów)
Udostępnij post:

Dodaj komentarz

Dr n. med. Sebastian Szklener

Lekarz specjalista neurolog. Od wielu lat specjalizujący się w diagnozowaniu i leczeniu choroby Parkinsona, Migreny, Miasteni i Polineuropatii. Umów się na TELEPORADE