Tężyczka jest to stan nadpobudliwości układu nerwowo-mięśniowego w konsekwencji nieprawidłowego poziomu elektrolitów. Jak z tym wygrać?
Jak wygląda napad tężyczki?
Typowy napad tężyczki zaczyna się od drętwienia i mrowienia okolicy ust i języka oraz palców stóp i dłoni. Potem dochodzi do skurczu mięśni tych okolic. Skurcz może być długotrwały lub może przebiegać napadami krótkotrwałych skurczów. W napadzie tężyczki ręka przybiera kształt ręki położnika to znaczy, że palce i kciuk układają się do wnętrza dłoni. Bardzo rzadko skurcz może też obejmować krtań co doprowadza do trudności z oddychaniem.
Ręka położnika w napadzie tężyczki
Co to tężyczka jawna, a co to tężyczka utajona?
Tężyczka jawna to przypadki z typowym przebiegiem napadu tężyczki. Co więcej w tężyczce jawnej stwierdzamy niski poziom wapnia we krwi. Najczęściej do tego rodzaju tężyczki dochodzi w wyniku przypadkowego uszkodzenia przytarczyc podczas operacji tarczycy.
Tężyczka utajona to przypadki z nietypowym przebiegiem jak skurcze mięśni, fascykulacje, drżenia mięśni, niepokój, lęk, utrata przytomności, bóle w klatce piersiowej, bóle głowy, męczliwość, zaburzenia pamięci itd. W tężyczce utajonej poziom wapnia we krwi jest prawidłowy ale najprawdopodobniej w komórkach jest za niski. Organizm skutecznie reguluje poziom elektrolitów we krwi przy pomocy hormonów. Na przykład przy niedoborze wpania w diecie poziom we krwi zostanie zachowany ponieważ organizm pobierze go z kości. Przyczyny tężyczki utajonej są bardzo różne ale w większości znane i możliwe do zdiagnozowania. Dlatego też można wygrać z tężyczką.
Na czym polega tężyczka?
Tężyczka polega na zaburzeniu równowagi elektrolitowej na poziomie komórki. W konsekwencji komórka staje się nadpobudliwa. Najczęściej dochodzi do obniżenia poziomu wapnia lub magnezu co powoduje, że poziom pobudliwości komórek jest bardzo wysoki. W takim stanie nawet niewielkie bodźce powodują reakcje komórki (na przykład mieśnia). Do obniżonego poziomu wapnia i magnezu może dochodzić z bardzo różnych przyczyn. Oto niektóre z tych nie oczywistych:
Alkohol a tężyczka. Jeżeli spożywamy nadmierne ilości alkoholu to wypłukujemy elektrolity i doprowadzać to może u osób predysponowanych do ataku tężyczki.
Co ciekawe palenie papierosów i tężyczka też mają z tym związek. U niektórych osób palących papierosy dochodzi do obniżenia poziomu wapnia i selenu.
Kawa w tężyczce doprowadza do niedoboru magnezu i pobudza aktywność organizmu.
Dieta bez mleczna w nietolerancji laktozy również spowoduje niedobór wapnia i w konsekwencji wystąpienie objawów tężyczki.
Leki osłonowe na żołądek z grupy inhibitorów pompy protonowej też mogą powodować wystąpienie objawów teżyczki. Aczkolwiek patologiczny mechanizm działania tego leku nie jest do końca poznany.
Diagnostyka tężyczki
Aby wiedzieć jak wygrać z tężyczką, należy ją najpierw zdiagnozować. Tu zaznaczę tylko podstawowy proces, który obejmuje w pierwszej kolejności prawidłowo zebrany wywiad lekarski odnośnie chorób przewlekłych, stosowanych leków, sytuacji w których pojawia się napad tężyczki, jak wygląda napad tężyczki itd. Kolejnym elementem diagnostyki jest wykonanie próby tężyczkowej która ostatecznie przesądza o chorobie. Po potwierdzeniu tężyczkizlecamy wykonanie podstawowych badania laboratoryjnych w kierunku powszechnych przyczyn tężyczki. Jeżeli nie uda się wskazać przyczyn tężyczki z podstawowego panelu badań to nalezy uznać iż mamy doczynienia z tężyczką utajoną. W tym przypadku dalej współpracuje się z pacjentem celem znalezienia innych mniej oczywistych przyczyn tężyczki. Najczęściej udaje się wskazać problem i ostatecznie wygrać z tężyczką 🙂
Tężyczka leczenie
Leczenie typowego ostrego napadu tężyczki wymaga natychmiastowej interwencji lekarza, ponieważ być może wymagać będzie podania wapnia dożylnego. W innych łagodnych postaciach po znalezieniu przyczyny, należy ją leczyć a następnie suplementować niedobory elektrolitów. Poza leczeniem konkretnej przyczyny równie ważne jest postępowanie ogólne. Mianowicie ważna jest dieta bogata w odpowiednie pierwiastki, unikanie używek zaburzających równowage elektrolitową itd. Nie nalezy równiez zapominać o przypakdach tężyczki nerwicowej, kiedy to przyczyną napadów tężyczki są emocje i często hiperwentylacja.
A więc jak wygrać z tężyczka?
Rozpoznanie przyczyny tężyczki jest sprawa kluczową w tym schorzeniu. Nie nalezy się poddawać po uzyskaniu prawidłowych wyników badań z krwi. Jak już tłumaczyłem nie wyklucza to niedoborów na poziomie komórkowym. Najczęściej na jakimś etapie udaje się znalęść przyczyne tężyczki. Oczywiście czasem zdarzają się przypaki kiedy nie udaje się wskazać etiologii tężyczki. Niemniej jednak należy podjąć leczenie objawów aby poprawić jakość życia pacjenta. Co więcej może się okazać że czynnik wywołujący tężyczke wystąpił w przeszłości (doporwadził do niedoboru wapnia czy magnezu) i się zakończył. Wtedy podjęcie leczenia objawów i odpowiednia suplementacja doprowadzają do wyleczenia tężyczki.
